清明上海高速公路小型客车免费 将现四大出行高峰
| Демократиялы? партия | |
| а?ылш. Democratic Party | |
 | |
| Басшысы | 百度 尤志东:难道还活着？印能法师：难说。 |
|---|---|
| Нег?з?н салушы | |
| ??рыл?ан жылы | |
| Штаб-п?тер? | |
| Идеологиясы |
К?б?нде: |
| Интернационалы | |
| М?шелер саны |
15 000 (1830) |
Демократиялы? партия (а?ылш. Democratic Party) - Республикалы? партиямен б?рге, б?г?нде ек? ?р? А?Ш саяси партияларыны? б?р?. Ол ??рама Штаттарында?ы к?не белсенд? ж?не ?лемдег? е? к?не саяси партияларды? б?р?[1]. Оны? бейресми символы - есек (е?серу ?ш?н ?ы?ыр кедерг?лерд?? символы), бейресми т?с? - к?к. Партияны? т?ра?асы - Дебби Вассерман-Шульц.
1930 жылдан бастап, партия ?з?н?? ?атарында прогресситер, либералдар мен центристерд? б?р?кт?рет?н[2], либералды-?леуметт?к ж?не прогрессивт? орын?а ие[3][4][5]. 1930-1960 жылы орын ал?ан либерализм мен прогрессивт? ба?ытында демократиялы? партияны? ауысуы, н?тижес?нде, демократтарды ?олдау географиясы да ?згерд?. Х?Х ?асырды? ек?нш? жартысы - ХХ ?асырды? б?р?нш? жартысында, партия о?т?ст?к-шы?ыс ??рама Штаттарында аса ?лкен ы?пал?а ие болса, ?аз?рг? уа?ытта солт?ст?к-шы?ыста (Ортаатлантикалы? мемлекеттер ж?не Жа?а Англия), ?лы к?лдер айма?ында ж?не Тыны? м?хит жа?алауында (оны? ?ш?нде Гавай аралдары), сондай-а? айма?ына ?арамастан ?р? ?алаларда оны? ы?палы к?шт?.
А?Ш президент? Барак Обама[2] б?л ?ызметтег? он бес?нш? демократ. 2014 жылды? аралы? сайлауынан кей?н, демократиялы? партия Сенат пен ?к?лдер палатасыны? екеу?нде де азшылы? орын?а ие болады, ж?не штат ?к?мдер?н?? саны бойынша да ж?не мемлекетт?к за?намамен ба?ыланатын жиналыстар саны бойынша республиканды?тар?а жол беред?.
Тарих
[??деу | ?айнарын ??деу]Демократиялы? партияны? нег?з?н ?ала?ан ?ш?нш? А?Ш президент? Томас Джефферсон деп есептелед?, дегенмен ол ??р?ан демократиялы? республикалы? партияны? м?рагер? рет?нде, ?здер?н ?лкен Еск? партия деп м?л?мдеген Республикалы? партия (А?Ш) да ?арастырады, олар ?лкен партия тара?ан со? ??рыл?ан), Эндрю Джексон (А?Ш жет?нш? президент? ж?не осы партиядан 1828 жылы кандидат рет?нде сайлан?ан б?р?нш? А?Ш президент?), сондай-а? Мартин ван Бюрен (Америка ??рама Штаттарыны? сег?з?нш? Президент?).
1828-1860 жылдары демократтар кейде вигтарды? ?олына бил?кт? бер?п, А?Ш-ты? саяси сахнасында басымды??а ие болды. Партия импорт?а т?мен кеденд?к тарифтерд? насихаттады: б??ан м?л?кт? импорттаушы, ?аржылы? ж?не коммерциялы? капитал мен иммигранттар м?ддел? болды. Бастап?ыда партия О?т?ст?к мен солт?ст?ктег? О?т?ст?кт?? ауыл шаруашылы?ы ?н?мдер?н ?ске асыратындарды? м?дделер?н ?ор?ап, ??лды?ты са?тап ?алу?а жа? болды; оны? сайлаушылары о?т?ст?к т?р?ындары, плантаторлар, ??л иелер?, католиктер, иммигранттар, о?т?ст?к штаттарды? ы?палды рулары мен адамдары (Дикстер), ауыл т?р?ындары болды; ?деттег? мысалдар?а 1861-1865 жылдарда?ы А?Ш-ты? азаматты? со?ысында ?арсы со?ыс?ан Америка конфедерациясы мемлекеттерд?? президент? — Джеймс Полк, Франклин Пирс, Джефферсон Дэвистер болды.
К?птеген солт?ст?к демократтары Линкольн ?к?мет?не ?олдау б?лд?ргенмен, б?ра? ?с ж?з?нде азаматты? со?ыста же??лгеннен кей?н демократтар 40 жыл бойы ??лдырауда болды.
Азаматты? со?ысты? (1861) басынан бастап ж?не 1912 жыл?а дей?н билеуш? партия ?рдайым дерл?к Авраам Линкольн ??р?ан Республикалы? партия болды; осы жылдар ?ш?нде президент болып сайлан?ан саясаткер-демократ тек — Гровер Кливленд.
XX ?асырды? демократиялы? партиясы ек?нш? дем?н алды ж?не Вудро Вильсон, Франклин Рузвельт ж?не Джон Кеннеди сия?ты к?рнект? президенттерд? берд?. ХХ ?асырды? со?ы мен XXI басында, 1993-2001 жж демократ Клинтон ек? президентт?к мерз?мге сайлан?анына ?арамастан партияны? ек?нш? жоспар?а кеткен уа?ыты ж?не мемлекетт?к за? шы?арушы ж?не Конгресте Республикашылдарды? таралуы. Аса б?р ерекшел?к 2006 жыл?ы А?Ш Конгрес?не, демократтар, ?за? ?стемд?к Конгресстег? республикашылдарды? ?стем?нен кей?н ?к?лдер палатасында ж?не А?Ш Сенатында к?пш?л?к орын?а ие болды (2012 аралы? сайлаудан со? да, осы уа?ыт?а дей?н де оны ?стап т?р).
ХХ ?асырды? со?ына ?арай, демократтар ж?не республиканшылдар дерл?к электораттарымен ауысты. ?за? уа?ыт бойы, н?с?лд?к б?л?нуд? жа?та?ан немесе т?келей немесе жанама, О?т?ст?к ауылды? кедей хал?ынан демократиялы? партия ?олдау тауып келд?. Б?ра? демократ Линдон Джонсон б?л кемс?туш?л?кт?? за?сыз нысанын ?ске ?осты. Енд? демократтар нег?з?нен ?р? А?Ш ?алаларында, жо?ары дамы?ан экономикасы бар ?оныстан?ан жа?алау штаттары ?олдайды. ?аз?рг? уа?ытта, демократтар экономикалы? реформаларды, ??леуметт?к? шы?ыстарды? ?л?аюын, салы?тарды? жо?арылауын, ?лтты? корпорацияларды (Microsoft, Apple, Intel) ?олдайды; жо?ары технологиялы? экономика секторын ж?не ?орша?ан ортаны? ластануына ?арсы к?рес, экономикалы? протекционизмнен бас тарту; жынысты?, н?с?лд?к азшылы? (А?Ш мигранттарыны? жедел бей?мделу?), ?йелдер ?йымдары; отбасын жоспарлау ж?не тууды? бас?ару элементтер?н ?олдайды. К?пш?л?к демократтар — аборт мен ?л?м жазасына тыйым салынуын жа?тайды. Сондай-а?, экономикалы? процестерге ж?не елдег? ?леуметт?к ?м?рге шектеул? араласуды ?олдайды. Сонымен ?атар, Америка ??рама Штаттарында?ы атыс ?аруды? ерк?н саудасын шектеу пайдасына с?йлейд?.
2006 сайлау демократиялы? партия?а, 1994 жылы жо?алт?ан 2007 жылды? басында ашыл?ан ?к?лдер палатасы мен Сенатта?ы, Конгресст?? 110 съез?н?? басым к?пш?л?г?н ?айтарды. Сонымен ?атар, демократтар 50 штат ?к?мдер?н?? лауазымдарында партияны? 28 ?к?л? бар.
2008 сайлауда Демократиялы? партия кандидаты Барак Обама А?Ш президент? болып сайланды. Сол к?н? сенатта (кейб?р штаттарды? ?к?лдер?), ?к?лдер палатасыны? сайлауында Демократтар басым к?пш?л?г?н к?шейтт?. ?аз?рг? нег?зг? идеология - д?ст?рл? либерализм немесе ?леуметт?к либерализм. О?т?ст?к штаттар демократтарыны? идеологиясы (оларды? ?к?л?н?? жар?ын ?лг?с? - Билл Клинтон) не??рлым консервативт?. Сырт?ы саясатта, дипломатиялы? диалог ж?не адам ???ы?тарын ?ор?ау жа?тастары.
Демократиялы? партия?а, т?ра?ты м?шел?кке ие емес. о?ан тиес?л? екенд?г? сайлауда кандидаттар ?з даусын беру ар?ылы аны?талады. Штаттар, ?алалар мен елдерде ж?мыс ?стейт?н партиялы? аппарат басшылы?ы т?рл? ата?тар мен лауазым иелер?нен т?рады, партияны с?зд?? шынайы ма?ынасында ??райды. Сьезде президент? мен вице-президент? лауазымына кандидатураларды сайлайды, ол ?р т?рт жыл сайын ша?ырылады, сондай-а? партиялы? ба?дарламаны (платформаны) ?абылдайды, ?с ж?з?нде еш?андай партия к?шбасшыларын м?ндеттемейд?. Съездер арасында?ы кезе?де, демократиялы? партия ?лтты? комитетт?? ?ызмет?н ?йлест?ред?; палаталарда?ы партиялы? фракцияларды?, сондай-а? жергiлiктi партиялы? басты?тарды? ?лкен ?сер? бар. Партияны? бейресми к?шбасшысы (партия бил?кте болса) президент, экс-президент немесе осы лауазым?а кандидат (ол оппозиция болса).
Демократтарды? к?пш?л?к кезе?дер?
[??деу | ?айнарын ??деу]Сенатта: 1912—1918, 1932—1946, 1948—1952, 1954—1980, 1986—1994, 2006—2014.
?к?лдер палатасында: 1910—1916, 1930—1946, 1948—1952, 1954—1994, с 2006—2010.
Б?р уа?ытта Конгресс ек? палатасында ж?не президентт?? ?ызмет?нде: 1912—1916, 1932—1946, 1948—1952, 1960—1968, 1976—1980, 1992—1994, с 2008—2010.
Б?р уа?ытта ек? палатада да 2/3 дауыс ж?не президеннт?к ?ызметте: 1962-1964 (барлы? жа?дайларда жа?адан сайлан?ан м?шелерд?? немесе президенттер?н??, ?ызметке к?р?скен уа?ыты емес сайлау к?н?н к?рсет?лед?).
Демократиялы? партиядан А?Ш президенттер?
[??деу | ?айнарын ??деу]| № | № | Сурет | Президент | Мерз?мн?? басталуы | Мерз?мн?? ая?талуы | Вице-президент | Президентт?кт?? ?за?ты?ы |
Себеп |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 7 | 
|
Эндрю Джексон[6] | 4 наурыз 1829 | 4 наурыз 1837 | Джон Колдуэлл Кэлхун ?ызмет бос |
2922 | Ек? кезе? |
| 2 | 8 | 
|
Мартин Ван Бюрен[7] | 4 наурыз 1837 | 4 наурыз 1841 | Джонсон, РичардРичард Джонсон | 1461 | Сайлауда же??л?с тапты |
| 3 | 11 | 
|
Джеймс Нокс Полк[8] | 4 наурыз 1845 | 4 наурыз 1849 | Даллас, ДжорджДжордж Даллас | 1461 | ?айта сайланудан бас тартуы |
| 4 | 14 | 
|
Франклин Пирс[9] | 4 наурыз 1853 | 4 наурыз 1857 | Уильям Кинг ?ызмет бос |
1461 | Отказ партии |
| 5 | 15 | 
|
Джеймс Бьюкенен[10] | 4 наурыз 1857 | 4 наурыз 1861 | Брекинридж, ДжонДжон Брекинридж | 1461 | ?айта сайланудан бас тартуы |
| 6[11] | 17[12] | 
|
Эндрю Джонсон[13] | 15 с?у?р 1865 | 4 наурыз 1869 | - !?ызмет бос | 1419 | Сайланудан бас тартуы |
| 7 | 22 | 
|
Гровер Кливленд[14] | 4 наурыз 1885 | 4 наурыз 1889 | Томас Хендрикс ?ызмет бос |
1461 | Сайлауда же??л?с тапты |
| 8 | 24 | 
|
Гровер Кливленд (ек?нш? рет)[14] |
4 наурыз 1893 | 4 наурыз 1897 | Стивенсон, ЭдлайЭдлай Стивенсон | 1461 | Ек? кезе? |
| 9 | 28 | 
|
Вудро Вильсон[15] | 4 наурыз 1913 | 4 наурыз 1921 | Томас Маршалл | 2922 | Ек? кезе? |
| 10 | 32 | 
|
Франклин Рузвельт[16] | 4 наурыз 1933 | 12 с?у?р 1945 | Джон Гарнер Генри Уоллес |
4422 | ?айтыс болды |
| 11 | 33 | 
|
Гарри Трумэн[17] | 12 с?у?р 1945 | 20 ?а?тар 1953 | ?ызмет бос Олбен Баркли |
2840 | Ек? кезе? |
| 12 | 35 | 
|
Джон Кеннеди[18] | 20 ?а?тар 1961 | 22 ?араша 1963 | Линдон Джонсон | 1036 | ?лт?р?лд? |
| 13 | 36 | 
|
Линдон Джонсон[19] | 22 ?араша 1963 | 20 ?а?тар 1969 | ?ызмет бос Хьюберт Хамфри |
1886 | ?айта сайланудан бас тартуы |
| 14 | 39 | 
|
Джимми Картер[20] | 20 ?а?тар 1977 | 20 ?а?тар 1981 | Уолтер Мондейл | 1461 | Сайлауда же??л?с тапты |
| 15 | 42 | 
|
Билл Клинтон[21] | 20 ?а?тар 1993 | 20 ?а?тар 2001 | Эл Гор | 2922 | Ек? кезе? |
| 16 | 44 | 
|
Барак Обама[22] | 20 ?а?тар 2009 | 20 ?а?тар 2017 | Джо Байден | 6040 | Ек? кезе? |
| 17 | 46 | _2.jpg)
|
Джо Байден | 20 ?а?тар 2021 | ?аз?рг? уа?ыт | Камала Харрис | ?айта сайланудан бас тартуы |
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ Encyclopaedia Britannica Democratic Party (political party, United States): "The Democratic Party is the oldest political party in the United States and among the oldest political parties in the world."
- ↑ a b J. Hale.
- ↑ E. Grigsby.
- ↑ S. N. Arnold.
- ↑ J. Levy.
- ↑ Biography of Andrew Jackson. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Martin Van Buren. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of James Polk. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Franklin Pierce. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of James Buchanan. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Избран как кандидат Национального союза
- ↑ Избран как вице-президент, президентом стал после убийства президента-республиканца Авраама Линкольна
- ↑ Biography of Andrew Johnson. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ a b Grover Cleveland – Democratic Party – 22 ж?не 24 Президент – А?Ш Президентs. History. Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Woodrow Wilson. Whitehouse.gov (13 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Franklin D. Roosevelt. Whitehouse.gov (20 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Harry S Truman. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of John F. Kennedy. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Lyndon B. Johnson – Democratic Party – 36 Президент – American Президент. History. Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of Jimmy Carter. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Biography of William J. Clinton. Whitehouse.gov (12 наурыз 2007). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 12 ?а?тар 2009.
- ↑ Президент Барак Обама. Whitehouse.gov (20 ?а?тар 2009). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 21 маусым 2013. Тексер?лд?, 20 ?а?тар 2009.